Circulair bouwen
We zijn al op weg!
De beschikbaarheid van grondstoffen is eindig: op=op. Daarom werkt Nederland toe naar een circulaire economie in 2050. Producten en grondstoffen zo veel mogelijk hergebruiken en waardevernietiging minimaliseren, dat is het doel. Wij nemen onze verantwoordelijkheid om actief bij te dragen aan deze materialentransitie, samen met onze kopers, huurders, opdrachtgevers, gemeenten en ketenpartners. Maar we willen niet wachten tot de overheid ons verplicht. Zo streven we niet in 2030 maar al in 2023 naar een halvering van het primair grondstofgebruik. Natuurlijk komen wij zelf in actie, maar we willen ook anderen enthousiasmeren om mee te doen in die circulaire transitie. Net zoals we eerder deden met de energietransitie en sociale innovatie.
Het voortouw nemen
Binnen Hendriks Bouw en Ontwikkeling. waar Hendriks Coppelmans deel van uitmaakt, zijn we met de Themagroep Circulair stevig aan de slag. Circulair grondstoffengebruik benaderen we via vier aandachtsgebieden:
- 1. vergroten van het aandeel secundaire grondstoffen
- 2. vergroten van het aandeel biobased/hernieuwbare grondstoffen
- 3. vergroten van de herbruikbaarheid van grondstoffen
- 4. borgen van een gezond binnenklimaat voor de gebruiker
Deze doelstellingen vertalen we naar concrete (deel)projecten. We investeren en participeren bovendien zélf in de ontwikkeling en productie van duurzame bouwmaterialen via onze Circulaire grondstoffen bv. Daarbij concentreren we ons op circulaire en biobased alternatieven voor fundering, constructie, gevel en isolatie. Juist daar valt milieuwinst te halen omdat die materialen in de bouw een hoog volume vertegenwoordigen.
Lees meer over deze baanbrekende innovaties.
3 best practices
Gewoon handen uit de mouwen en al doende leren is ons motto. In een drietal projecten hebben we al ervaring opgedaan:
- Bij een project voor BrabantWonen aan de Mozartsingel in Den Bosch vangen we regenwater op voor toiletspoeling en passen we veel bio-based materialen toe: houtconstructie-elementen, isolatie van houtvezel, keramische gevelbekleding met een vulling van hout (Kerloc), gerecyclede gipsplaten en bitumen en sedum op het dak. De hoofddraagconstructie voeren we uit in Cross Laminated Timber (CLT). In het gebouw ligt in totaal 709 ton CO2-opgeslagen, ruim 32 keer meer dan in een traditioneel gebouw. Onze ervaringen met het project en de gebruikte materialen legden we vast in een whitepaper. Deze kun je hieronder downloaden.
- Een ander voorbeeld is onze bijdrage in het meest duurzame bouwteam van Nederland, waarmee we in Waalre aan de slag zijn gegaan: bestaande woningen fungeerden hier als donor voor de nieuwbouw en we pasten circulair beton toe. Zo behaalden we een flinke CO2-reductie van 276 ton.
- Bij onze projecten Rietland in Beek en Donk en Groote Hoeven in Someren pasten we een Madaster materialenpaspoort toe. Doel van zo’n paspoort is afval te elimineren door materialen een identiteit te geven.
Zelfvoorzienende, circulaire woning: het nieuwe normaal
We zijn trots op bovenstaande voorbeeldprojecten, maar tegelijkertijd hebben we als bouwer in de praktijk ook vaak te maken met beperkingen in circulaire ambities; zo zijn we bijvoorbeeld sterk afhankelijk van de besluitvorming van een opdrachtgever. Daarom nemen we het heft in eigen hand. We bouwen in eigen beheer een zelfvoorzienende, circulaire koopwoning: de TerugWINwoning®. Het casco wordt vervaardigd van hout uit de eigen fabriek van Hendriks Houtconstructies. We passen onder andere ook duurzame materialen van eigen makelij toe, zoals circulair beton, biobased isolatieplaten van mycelium (schimmeldraden) en een circulaire baksteen die niet gebakken hoeft te worden. De ambitie is een off-grid-woning, dus zonder aansluiting op nutsvoorzieningen én de meest duurzame vorm van energieopwekking, inclusief opslag. Ook natuurinclusiviteit en biodiversiteit nemen we mee. De bouw start in 2024 en we ontwikkelen daarna direct door met versie 2.0 en een opschaalbaar concept. Het doel is een nieuwe standaard: zelfvoorzienend en circulair wonen als het nieuwe normaal, daar gaan we voor.
Lees meer over de TerugWINwoning
Meer weten? Lees onze whitepaper over biobased en circulair bouwen
In samenwerking met duurzaamheidsaanjager Jan Willem van de Groep maakten we deze whitepaper: ‘Biobased en circulair bouwen. Wat is nu al haalbaar?’ Met onder andere onze ervaringen uit het circulaire project Mozartsingel Den Bosch en een overzicht van materiaalalternatieven die nu al op de markt zijn.
Publicaties:
- Is beton te combineren met circulair bouwen? Platformbijeenkomst Lenteakkoord 2.0 juni 2023
- Circulair slopen in Vlijmen, Huisnummer voorjaar 2023
- Voorop in circulariteit op landelijk niveau, Huisnummer voorjaar 2023
- Zelf de toon zetten in circulair en biobased bouwen, Huisnummer voorjaar 2023
- Kwaliteitsaspecten bij fabrieksmatig bouwen: 5 interviews, Lente-akkoord maart 2023
- Themanieuwsbrief Duurzaam & circulair bouwen, december 2022
- Circulair en kostenbewust bouwen met eigen materialen, Huisnummer najaar 2022
- Voorop in de materiaaltransitie met baanbrekende innovaties, Huisnummer voorjaar 2022
- Themanieuwsbrief duurzaam & circulair bouwen, februari 2022
- Nu ook circulaire module in Renovatiecalculator®, Huisnummer najaar 2021
- 100% circulaire en biobased gevelbekleding Kerloc in trek, Gevelbouw oktober 2021
- Toepassing CLT en HSB, project Mozartsingel Den Bosch, Inspiratieboek woningbouw in hout 2021
- Tweedehands wordt eerste keus, Meij Magazine voorjaar 2021
- Themanieuwsbrief Duurzaam & Circulair bouwen, april 2021
- 8 Brabantse corporaties zetten learning community op, februari 2021
- Themanieuwsbrief Duurzaam & Circulair bouwen, november 2020
- Corporatie ‘Thuis zet in Aalst-Waalre eerste stapje in circulair bouwen, Eindhovens Dagblad juni 2020
- Themanieuwsbrief Duurzaam & Circulair bouwen, april 2020
- Eerste toepassing materialenpaspoort Madaster, Huisnummer najaar 2019
- Bestaande woningen als donor in circulair nieuwbouwproject, Huisnummer voorjaar 2019
- Met ontwikkelplannen Bosrijk voorbereid op circulaire toekomst, september 2019
